
Wat zijn de overeenkomsten tussen de werkwijze van terrorische netwerken en de werking van het internet? Dit soort vragen kwamen naar voren op de 2e dag van het symposium van
Deaf04 dat werd gehouden in een van de mooiste en meest sfeervolle gebouwen van Rotterdam,
de Van Nelle fabriek.
En daar zit je dan om 10.45 op je vrije zaterdagmorgen, te luisteren naar op zijn minst originele geesten die je abstractievermogen behoorlijk op de proef stellen. Hieronder staat een samenvatting van wat ik denk dat er gezegd is. Aan het woord waren
Loretta Napoleoni , de beste spreker van de dag,
Alex Galloway en
Christopher Kelty. De presentaties zijn overigens geheel te zien op de site.
Napoleoni is adviseur voor
Homeland Security en heeft onderzoek gedaan naar
de geldstromen van terroristische netwerken. Het fascinerende verhaal over netwerken, wetenschap en infrastructuur van Chrisopher Kelty sla ik over omdat zelfs de dagvoorzitter moest toegeven dat hij er niet veel van begreep. Ik kom nog op hem terug, als ik de moed heb verzameld om zijn site door te spitten.
Alex Galloway had geen alomvattende theorie, meer een aantal notities over netwerken en controle. Omdat een netwerk geen hierarchie of geen centraal punt van macht kent lijkt het een ideaal democratisch model voor sociale en politieke organisaties. Lijkt, want ook in een netwerk is een systeem aanwezig om de controle te behouden, het protocol, de regels en standaards die de relaties in een netwerk reguleren.
Galloway heeft het netwerkprotocol van internet, tcp/ip, van alle kanten opnieuw tegen het licht gehouden. Want om netwerken te begrijpen is het noodzakelijk het protocol te kennen. Na een literatuurstudie van duizenden whitepapers, memo's en handboeken over netwerken en protocollen heeft hij aantal basisprincipes ontdekt die voor ieder soort netwerk, politiek, biologisch of informatiewerk zouden kunnen gelden. (robustness, contingency, interoperability, flexibility and heterogenity)
Een andere observatie van Galloway is de huidige asymetrische oorlogsvoering tussen hierarchieen en netwerken. De
Rand Corporation, een denktank, doet een aantal aannames over deze strijd:
[list]
[*] Hierarchieen hebben het moeilijk om netwerken te verslaan.
[*] Een netwerk is nodig om een netwerk te verslaan.
[*] Wie de netwerk vorm als eerste en beste beheerst, heeft een belangrijke voorsprong.
[/list]